Erfgoed

De gemeente Peel en Maas hecht grote waarde aan haar erfgoed. Erfgoed is de rijke erfenis die we van onze voorouders hebben ontvangen, zoals historische gebouwen, monumenten en landschappen. Erfgoed is belangrijk om meer te weten over ons verleden, hoe we nu samenleven en voor onze toekomst.

Huidige besluit

De cultuurhistorisch waardevolle bouwwerken worden beschermd aan de hand van de Erfgoedverordening gemeente Peel en Maas (Deze link gaat naar een externe website). Na vaststelling in de gemeenteraad startte deze verordening op 1 januari 2024, tegelijk met de Omgevingswet. Dit betekent dat het college van burgemeester en wethouders vanaf dit moment een gemeentelijk monument of beschermd object kan aanwijzen. Uiteindelijk wordt de bescherming geregeld door het omgevingsplan. Dit plan moet klaar zijn voor 1 januari 2032. Dit is landelijk bepaald.

Naast de verordening stemde de raad in om vanaf 2024 structureel elk jaar 75.000 euro in de begroting op te nemen voor de instandhouding van erfgoed.

Onderzoek

De gemeente Peel en Maas heeft in juni 2022 een onafhankelijk erfgoeddeskundige ingeschakeld om het gebouwd erfgoed in onze gemeente in kaart te brengen. Het onderzoek is uitgevoerd op basis van eerder gemaakte inventarisaties, gesprekken met inwoners en heemkundeverenigingen en haar expertise op het gebied van erfgoed. Daarnaast is het onderzoek van de erfgoeddeskundige voorgelegd aan de gemeentelijke Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit (ARK). Deze commissie heeft een advies uitgebracht over de opgestelde inventarisatie en waardering van de erfgoeddeskundige. Op basis van beide adviezen is het de bevoegdheid van het college om een definitief besluit over de bescherming van de cultuurhistorisch waardvolle bouwwerken te nemen.

Per bouwwerk wordt een ‘redengevende omschrijving’ opgesteld. Hierin staat wat de cultuurhistorische, architectonische en stedenbouwkundige waarden van een bouwwerk zijn en of er sprake is van bijzondere waarden door gaafheid of zeldzaamheid.

Planning en proces

Momenteel bereiden we het proces voor om zaken zoals communicatie, vergunningverlening en juridische zaken goed te regelen. In het najaar van 2024 starten we met de aanwijzingsfase van cultuurhistorisch erfgoed. We beginnen met het voorstel voor gemeentelijke monumenten van de ARK. Hierna gaan we in tranches van ongeveer 20 bouwwerken per kwartaal aanwijzingen verrichten. De besluitvorming van het college verspreidt zich daardoor over meerdere tranches. Afhankelijk van de juridische termijnen en eventuele bezwarenprocedures kan de looptijd van een tranche langer worden.

In het aanwijzen van bouwwerken kiezen we voor een persoonlijke benadering richting de eigenaren.

Vragen

Voor vragen over erfgoed, stuur een e-mail naar erfgoed@peelenmaas.nl.